“Ekip” terimi; “birbirini tamamlayan ve birbiriyle örtüşen becerilere sahip olan ve ortak hedeflere ulaşmak için birlikte çalışan insanlardan oluşan grup” olarak tanımlanmıştır [1].
İyi ekip çalışmasıyla daha iyi sonuçlar elde edildiğini biliyoruz. Sağlık hizmetlerinin sunulduğu ortamlarda iyi iletişim stratejileri ve etkili ekip çalışması güvenli ve yüksek kaliteli hasta bakımının sağlanmasında esastır [2]. Perinatal ortamda, “teknik olmayan” faktörlerin (yani ekipman veya ortamın dışındaki durumların) yenidoğan resüsitasyonu gibi belirli prosedürlerin uygulanma şekli üzerinde önemli bir etkiye sahip olabileceği ve dolayısıyla ekip çalışmasının yenidoğan sonuçları üzerinde etkili olabileceği giderek daha fazla kabul görmektedir [3].
Yenidoğan bakım ortamı, bebek için en yüksek faydayı sağlamak amacıyla belki de en fazla uzmanlık alanını tek bir “serviste” bir araya getiren en karmaşık alanlardan biridir. Yenidoğan Yoğun Bakım Üniteleri (YYBÜ), doğum ağırlığı giderek azalan prematüre bebeklere kapsamlı bakım sunma gereksinimleri açısından benzersizdir. Tek bir tıbbi serviste, hem yüksek bağımlılık ünitesi hem de yoğun bakım alanı aynı yerde bulunur. Geniş bir yenidoğan ekibi tarafından bakım verilen hastalar genellikle tıbbi açıdan çok hassastır ve erken doğumla ilişkili komplikasyonlara sahiptir. Buradaki hedef basittir: Bir annenin erken doğuma girdiği andan, bebeğin güvenli bir şekilde yenidoğan ünitesine alındığı ana kadar, en iyi sonuçların sağlanabilmesi için multidispliner büyük bir ekip birlikte çalışmalıdır.
Günlük işlerde, her biri kendi uzmanlık alanlarında çalışan multidisipliner bir ekip, prematüre bebek bakımında birlikte çalışmaya alışkındır. Bununla birlikte, yenidoğan ekibinin, obstetrik ve doğum ekipleriyle iş birliği yaparak aktif bir şekilde çalışmasının gerekliliği ancak perinatal optimizasyonun faydalarının ve bu alandaki odaklanmanın ön plana çıktığı son yıllarda vurgulanmaya başlanmıştır.
Birleşik Krallık’ta, uygulama çerçeveleri geliştiren British Association of Perinatal Medicine derneğinin (İngiliz Perinatal Tıp Derneği, BAPM) en güncel kalite kaynaklarından birinde, “Perinatal Optimizasyon Bakım Yöntemi” (Şekil 1) anlatılmaktadır. BAPM, bu yöntemin başarıyla uygulanabilmesi için “güçlü bir ekip çalışması kültürü ile yüksek kaliteli iletişim alışkanlıklarının var olması ve perinatal ekiplerin ortak hedefler uğruna çalışması gerektiği” [4] ve perinatal optimizasyon yönteminde açıklanan müdahalelerin “daha yüksek bir kaliteye ulaşmak için gereken uygun ortamın yapı ve süreçlerle desteklediği elverişli bir kalite bağlamında gerçekleştirilmesi” gerektiği görüşündedir [4].
Perinatal ekipler uyum içinde çalıştığında, antenatal, intrapartum ve yenidoğan dönemlerinde bir dizi müdahale sağlayarak prematüre doğum sonuçlarını iyileştirebilirler. Doğum öncesi steroidler ve magnezyum sülfat, ertelenmiş göbek kordonu klempleme ve bebeğin erken dönemde anne sütü almasının sağlanması gibi önemli müdahaleler, perinatal ekibin prematüre bebeğe ve ailesine en iyi sonucu elde etme şansı vermek için iş birliği yapabileceği yöntemlerden sadece birkaçıdır. Yenidoğan resüsitasyonu gibi sıklıkla öngörülemeyen ve bebeğin nefes almasına yardım edilmesi gereken durumlarda, birçok görevin koordineli şekilde yürütülmesi gerektiğinden, etkili bir ekip çalışması son derece önemlidir [3]. Amerikan Pediatri Akademisi tarafından düzenlenen Yenidoğan Resüsitasyon Programı (NRP) [5] ve Birleşik Krallık Resüsitasyon Konseyi tarafından düzenlenen Yenidoğan Yaşam Desteği (NLS) kursu [6] gibi dünya çapında yenidoğan resüsitasyonunu düzenleyen kılavuzlarda ekip çalışmasının etkisi giderek daha fazla vurgulanmakta, ekip çalışmasının yenidoğan resüsitasyonunun etkinliği üzerindeki etkisi ve perinetal ekip iş birliği ve iyi bir ekip çalışması sergilediğinde bir bebeğin resüsitasyon sonrası sonuçlarının daha olumlu olduğu kabul edilmektedir [7].
Şekil 1: BAPM Perinatal optimizasyonu (Perinatal Optimizasyon Yöntemi | British Association of Perinatal Medicine (bapm.org)
Erken doğumun ardından yenidoğan resüsitasyonu veya stabilizasyonu gibi olaylarda, sadece ebelik veya neonatoloji gibi bağımsız birimlerden çok daha büyük bir ekip gereklidir. İş birliği, iyi iletişim ve etkili ekip çalışması gereksinimi, her bebeğe en iyi sonuçları elde etme şansı tanıyacaktır. Ekip içinde etkili bir şekilde çalışmak, sosyal bağlantı ve aidiyet duygusunu teşvik eden ortak bir amaç yaratarak personel açısından da yararlı olabilir, iş tatmininin artmasına ve tükenmişlik hissinin azalmasına yol açabilir [8].
[1] Khawam, Ashley M., Toni DiDona ve Brenda S. Hernández. “Effectiveness of teamwork in the workplace.” International Journal of Sciences: Basic and Applied Research (IJSBAR) 32.3 (2017): 267-286.
[2] Leonard, Michael, Suzanne Graham ve Doug Bonacum. “The human factor: the critical importance of effective teamwork and communication in providing safe care.” BMJ Quality & Safety 13. ek 1 (2004): i85-i90.
[3] Ediger, Krystyna, Marghalara Rashid ve Brenda Hiu Yan Law. “What Is Teamwork? A Mixed Methods Study on the Perception of Teamwork in a Specialized Neonatal Resuscitation Team.” Frontiers in Pediatrics 10 (2022).
[4] https://www.bapm.org/resources/building-successful-perinatal-teams-doc
[5] Weiner, G. M. M. D. “NRP Textbook of Neonatal Resuscitation.” (2021).
[6] Fawke, Joe vd. “Newborn resuscitation and support of transition of infants at birth Guidelines.” Birleşik Krallık Resüsitasyon Konseyi, Londra (2021).
[7] Masten, Marjorie vd. “Evaluating teamwork in the neonatal intensive care unit: a survey of providers and parents.” Advances in Neonatal Care 19.4 (2019): 285-293.
[8] Southwick, Steven Mark ve Frederick Seacrest Southwick. “The loss of social connectedness as a major contributor to physician burnout: applying organizational and teamwork principles for prevention and recovery.” JAMA psychiatry 77.5 (2020): 449-450
Not sure what you’re looking for? Check out our resource library.
Ne aradığınızı bilmiyor musunuz?