Respiratuar Sinsityal Virüs - Hazırlıklı Olun
- Yayınlandığı tarih:
Respiratuar Sinsityal Virüs - Hazırlıklı Olun
- Yayınlandığı tarih:
Bu sayfada
RSV nedir?
Zarflı bir RNA virüsü olan respiratuar sinsityal virüs, insan parainfluenza virüsü ve kabakulak-kızamık virüsleriyle aynı ailede yer alır. RSV, kış aylarında yetişkinlerde ve çocuklarda hafif solunum yolu enfeksiyonu nedeniyle öksürüğe ve soğuk algınlığına yol açan başlıca virüslerden biridir; akut alt solunum yolu enfeksiyonu açısından daha yüksek risk altında olan bebeklerde ise ciddi sonuçlara yol açabilir. Bu virüs, Amerika Birleşik Devletleri’nde 2 yaşından küçük çocuklarda bronşiolitin (akciğerdeki küçük hava yollarının iltihaplanması), 1 yaşından küçük çocuklarda ise pnömoninin (zatürre) en yaygın nedenidir [1].
İngiltere Halk Sağlığı departmanı, İngiltere ve Galler’deki RSV aktivitesini izlemekte ve RSV mevsimi boyunca bilgiler yayınlamaktadır [2]. RSV belirtileri, tanısı, tedavisi, süreç yönetimi ve epidemiyolojisi ile ilgili tavsiyelere Respiratory syncytial virus (RSV): guidance, data and analysis (Respiratuar sinsityal virüs (RSV): rehberlik, veriler ve analiz) – GOV.UK (www.gov.uk) adresi üzerinden ulaşabilirsiniz.
Belirtileri nelerdir ve nasıl tanı konulur?
RSV enfeksiyonu; rinit (burun akıntısı, hapşırma veya burun tıkanıklığı), öksürük ve bazen de ateş gibi soğuk algınlığına benzer belirtilere neden olur. Çocuklarda kulak enfeksiyonları ve krup (üst solunum yollarının iltihaplanmasının neden olduğu havlama tarzı öksürük) da ortaya çıkabilir. Bronşiolit, nefes alıp vermeyi zorlaştırır ve beslenmede zorluklara neden olabilir.
RSV mevsiminde, enfeksiyonun kontrol altında tutulabilmesi nedeniyle her zaman laboratuvar tanısına ihtiyaç duyulmaz. RSV’nin doğrulanması amacıyla yapılan özel laboratuvar testlerinde ise burundan ve boğazdan örnek alınır [3].
Mevcut tedaviler nelerdir?
Genel kullanıma uygun özel bir tedavi bulunmamaktadır. Bu nedenle, tedavi hastanın desteklenmesini ve belirtilerin yatıştırılmasını hedefler. Bazı durumlarda, RSV enfeksiyonunun tedavisi için ruhsatlandırılmış antiviral bir ilaç olan Ribavirin kullanılır ve daha hafif vakalarda inhalasyon yoluyla, ağır vakalarda ise intravenöz yolla uygulanır. Etkililiği kanıtlanmamış olan bu ilaç, toksisite ile ilişkilendirilebilmektedir [6]. Yukarıda bahsedilen destekleyici tedavilerin yanı sıra intravenöz sıvılarla hidrasyon ve nemlendirilmiş oksijen de uygulanabilir. Örneğin:
- Kabarcık PAP
- Nazal kanül yoluyla HFOT
- Maske ve nemlendirme yoluyla pediatrik CPAP
- Yavaş akımlı oksijen
Aşılama mevcut mudur?
Bir monoklonal antikor tedavisi olan Palivizumab, yüksek enfeksiyon riski taşıyan yenidoğanlarda RSV’nin neden olduğu ciddi alt solunum yolu enfeksiyonunun önlenmesi için Birleşik Krallık’ta ruhsatlandırılmıştır ve NICE (Ulusal Sağlık ve Bakım Mükemmeliyet Enstitüsü) web sitesinde listelenmektedir [4].
RSV ne zaman dolaşıma girer?
Birleşik Krallık’taki gibi ılıman iklimlerde, RSV düzenli olarak her yıl ortaya çıkar. Salgın, genellikle Ekim ayında başlar ve Aralık ayında zirveye ulaşarak 4-5 ay devam eder. Zamanlaması açısından çok daha az öngörülebilir olan influenza virüsü enfeksiyonunun aksine, bu virüsün kış aylarında zirve yaptığı en şiddetli dönem zamanlama veya büyüklük açısından çok az değişiklik gösterir.
RSV ile ilişkili riskler var mıdır?
Birçok kişide, RSV enfeksiyonu hafif bir solunum yolu rahatsızlığına neden olur. Daha ciddi solunum yolu rahatsızlığı riski altında olan daha az sayıda kişide ise RSV enfeksiyonu pnömoniye ve hatta ölüme neden olabilir.
Birleşik Krallık Sağlık Güvenliği Ajansı’na (UKHSA) göre, çocukların %60’ından fazlası ilk yaş günlerine, %80’inden fazlası ise 2 yaşına kadar bu virüsle enfekte olmaktadır. Ne yazık ki, erken çocukluk döneminde geçirilen enfeksiyonun ardından gelişen antikorlar, gelecekteki RSV enfeksiyonlarını önleyememektedir. Yetişkinlerin RSV’den ne ölçüde etkilendiği ise hâlâ bilinmemektedir.
RSV’nin yüksek riskli gruplar üzerindeki etkisi nedir?
Çok küçük yaştaki (1 yaşından küçük) çocuklar ve yaşlılar, en yüksek risk altındadır. Çoğu RSV enfeksiyonu genellikle hafif seyreden bir rahatsızlığa neden olsa da 6 aydan küçük bebeklerde sıklıkla bronşiolit ve pnömoni gibi ciddi rahatsızlıklar gelişebilmekte ve hastaneye yatışa neden olabilmektedir. Prematüre doğan veya kronik akciğer rahatsızlığı bulunan çocuklar ve kronik hastalıkları bulunan yaşlılar da ciddi rahatsızlık geliştirme riski altındadır.
RSV, yetişkinlerdeki solunum yolu enfeksiyonlarının nedeni olarak yaygın biçimde tanınmadığından, yetişkinlerde görülen enfeksiyonların sadece az bir kısmına tanı konulabilmektedir. Yaşlı hastaların solunum yolu salgılarında çocuklara kıyasla daha az virüs bulunduğundan bu hastalar sıklıkla mikrobiyolojik yöntemlerle araştırılmamaktadır. Bunun sonucunda yetişkinlerdeki enfeksiyon sayısına ilişkin tahminler gerçek sayıları yansıtmakta yetersiz kalmaktadır.
RSV’nin Önlenmesi
RSV, son derece bulaşıcıdır. ABD’de 5 yaşından küçük çocuklarda her yıl tahminen 2,1 milyon hasta için RSV enfeksiyonu nedeniyle poliklinik başvurusu yapılmaktadır. Bu virüsün yayılmasını önlemek için atılması gereken bazı adımlar vardır. En etkili koruma yollarından bazıları en basit olanlardır. Örneğin:
- Enfekte olmuş kişilerle yakın temastan kaçınmak
- Virüs yüzeylerde birkaç saat boyunca canlı kalabildiğinden, virüsün bulaşmış olabileceği bardak, şişe veya oyuncakları paylaşmaktan kaçınmak
- Enfekte bir kişiyle temas ettikten sonra, ellerinizi su ve sabunla iyice yıkamak [5].
Referanslar
[1] RSV (Respiratuar Sinsityal Virüs) | CDC
[2] Respiratuar sinsityal virüs (RSV): belirtileri, iletimi, önlenmesi, tedavisi – GOV.UK (www.gov.uk)
[3] Respiratuar Sinsityal Virüs (RSV): Belirtileri, Nedenleri ve Daha Fazlası (healthline.com)
[4] Palivizumab | İlaçlar | BNFC | NICE
[5] RSV’nin Tedavisi ve Önlenmesi | Amerikan Akciğer Derneği
